O tym czym jest mobbing pisałem tutaj (link), Dzisiejszym wpisem chciałbym udzielić odpowiedzi na pytanie: „czy mobbing to przestępstwo ?”

Nie ma w polskim prawie przestępstwa „mobbingu”, jednakże mobbing może okazać się określonym w kodeksie karnym przestępstwem. Możliwa jest sytuacja, w której sprawca mobbingu tzw. mobber będzie jednocześnie sprawcą przestępstwa, możliwa jest także sytuacja, kiedy danego zachowania nie można będzie uznać za mobbing np. będzie to zachowanie jednorazowe, a nie jak wymaga się w wypadku mobbingu „długotrwałe”, natomiast zachowanie to będzie przestępstwem.

Wśród różnych przestępstw, które można popełnić stosując mobbing najwięcej wątpliwości może budzić przestępstwo polegające na złośliwym lub uporczywym naruszaniu praw pracownika wynikających ze stosunku pracy.

Po pierwsze, przestępstwo to może popełnić jedynie pracodawca lub inna osoba, jeżeli w danych okolicznościach ma ona faktyczny wpływ na sytuacje prawną pracownika, nie będzie nim równorzędny pracownik, chociażby cieszący się szczególnymi względami pracodawcy, ważna jest tutaj formalna zwierzchność pomiędzy sprawcą a ofiarą.

Pokrzywdzonym omawianym przestępstwem może być wyłącznie pracownik tzn. osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, mianowania, wyboru, powołania lub spółdzielczej umowy o pracę. Oznacza to, iż takie samo zachowanie względem osoby zatrudnionej na podstawie umowy zlecenia nie będzie przestępstwem, o którym mowa.

Kolejno, omawiane przestępstwo dotyczy naruszania praw pracowniczych, zakres tych uprawnień wynika z ustawy. Co ważne nie są tutaj chronione prawa pracownicze wynikające ze źródeł innych niż ustawa np. układu zbiorowego pracy czy regulaminu pracy. Nie oznacza to braku ochrony dla „pozaustawowych” praw pracowniczych a jedynie inną podstawę ich ochrony.

Zakres uprawnień pracowniczych będzie różny w zależności od sytuacji pracownika. Tytułem przykładu pracownicy w ciąży ma więcej uprawnień od „normalnego” pracownika, tym samym na więcej sposobów można naruszyć jej prawa. Zachowanie, które byłoby dopuszczalne w stosunku do „zwykłego” pracownika w wypadku ciężarnej pracownicy może być przestępstwem

Omawiane naruszanie praw pracowniczych może mieć postać zarówno działania czyli czynną, jak i zaniechania (niewykonania określonego działania pomimo obowiązku jego wykonania). Mówiąc prościej przestępstwo to można popełnić także nie robiąc czegoś do czego jest się zobowiązanym np. pracodawca, który zaniechał przeciwdziałania mobbingowi.

Zachowanie sprawcy musi być złośliwe lub uporczywe. Złośliwość należy rozumieć podobnie jak rozumie się ten zwrot na co dzień tj. jako zachowanie motywowane chęcią sprawienia komuś przykrości. Uporczywość łączy w sobie jednoznacznie negatywną motywację sprawcy oraz pewną powtarzalność zachowań.